Frederieke Saeijs (links op de foto) begon op 7-jarige leeftijd met vioollessen volgens de Suzukimethode. Haar pad leidde haar door de Jong Talentklas van het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, waar ze uiteindelijk cum laude afstudeerde in 2004. Haar toewijding aan haar vak werd beloond met prestigieuze studiebeurzen en erkenning van vooraanstaande concoursen. Prachtige prestaties, geweldig talent en altijd blijven schaven aan haar spel doorgroeien is waardoor Frederieke sterker is geworden in wat ze het liefste doet. Het moest zo zijn: met vioolspelen inspireren en floreren! Foto: Carmen Reynolds

Beleving en gedrevenheid, vanaf het begin al

Voor de jonge Frederieke was vioolspelen destijds niet slechts een hobby; het was een roeping die begon in de betoverende wereld van de Suzukimethode. Met haar ouders als muzikale inspiratiebronnen maakte ze al op jonge leeftijd kennis met de kracht van muziek. Het vuur van haar passie werd aangewakkerd door haar eerste lerares, Stieneke Voorhoeve, die de Suzukimethode gebruikte om de jonge violiste de wereld van klanken te laten ontdekken. “Mijn ouders maakten ook muziek,” vertelt Frederieke. “Mijn vader speelde piano en blokfluit, en tegenwoordig bespeelt hij thuis in zijn werkkamer een orgeltje. Mijn moeder speelde dwarsfluit, dus ik hoorde ze vroeger weleens samen spelen. Toch waren mijn ouders best verbaasd dat ik vertelde dat ik viool wilde spelen. Eerst wilden zij zien of ik dat na een tijdje nog steeds wilde. Toen heb ik een soort algemene muziekcursus gedaan, om spelenderwijs kennis te maken met spelen met muziek. Toch bleef het kriebelen om viool te spelen, en op mijn zevende is dat voor het eerst gebeurd bij de Suzuki juf: Stieneke Voorhoeve die nog steeds muziekles geeft. Zij had echt de gave om in de wereld van kinderen te duiken met haar hele beleving. De Suzuki methode houdt in dat je eerst je oren volgt voordat je leert noten lezen. De eerste zes weken kregen alleen de ouders les, en moesten de kinderen erbij zijn. Zodoende zouden de ouders dan de kinderen thuis moeten helpen met studeren. Ik weet nog dat mijn groeiende gevoel van ongeduld om zelf te mogen spelen toenam. Officieel begon ik met vioolspelen toen ik bijna acht jaar was, wat vandaag de dag best een late leeftijd is om eraan te beginnen. De drang om te willen spelen was er toen al, en is er nog steeds; het verlangen om te blijven zoeken naar nieuwe ideeën en invalshoeken.”

“Het was intens, en het creëert een mooi evenwicht”

Frederieke kon niet wachten tot het zo ver was: nieuwe concerten! “Bij elk concert wist ik al weken van tevoren welke jurk ik wilde aantrekken. Dat waren echt feestjes waar ik naar uitkeek. Tegenwoordig denk ik na elke jetlag of bij elke vorm van druk terug aan hoe het vroeger was bij Stieneke. Ik heb er nog steeds gelukkige herinneringen aan! Ze legde hele bijzondere accenten: plezier hebben en zodoende steeds verder kunnen groeien.

Mijn latere docente, Mireille van de Wart, was vroeger weer de muziekdocente geweest van Stieneke. Ik voelde me al snel thuis, omringd met veel kinderen met dezelfde passie en gedrevenheid. Het is geweldig dat je zo’n vooropleiding kunt combineren met de middelbare school. Het was intens, en het creëert een mooi evenwicht.”

Een internationale klank en samenspel

Frederiekes vioolspel kent geen grenzen, en haar muziek reikt over de hele wereld. Van het Haifa Symphony Orchestra tot het St. Petersburg Philharmonisch Orkest; ze heeft haar klanken gedeeld op internationale podia. Daarnaast heeft ze haar passie gedeeld op kamermuziekfestivals in verschillende continenten, waardoor ze een wereldwijd publiek betoverde met haar muzikale reizen. “De eerste keer dat ik meedeed aan een wedstrijd en ook ver kwam was ik 13 jaar,” herinnert Frederieke zich. “Toen zat ik in de finale van de eerste Iordens Viooldagen, een wedstrijd tussen kinderen van 10 tot 14 jaar. Ik won de derde prijs. Los van die prijs, en overigens alle prijzen, herinner ik mij dat je daar op een podium mag staan en in het licht voor een mooi publiek mag spelen. Zoiets wil je als violiste meemaken. Zo’n cocktail van gevoelens die door je heen gaan staat me nog heel erg bij. Het bericht dat ik in de finale stond kreeg ik op mijn verjaardag. Dat soort wedstrijden zijn kansen om voor een groot publiek met een mooi repertoire te spelen. Je leert in een stroomversnelling, ook door te luisteren naar je medekandidaten. Zoiets heb ik altijd als iets heel positiefs ervaren. Bij sport ga je echt voor de eerste plek. Natuurlijk wil je met vioolspelen ook het beste bereiken, maar het is niet hetzelfde als het meten van bijvoorbeeld snelheid. Het is natuurlijk ook subjectief als het gaat om het interpreteren van stukken. Natuurlijk kan je het technisch niveau van medekandidaten vergelijken, maar het blijft persoonlijk. Boven alles is het geweldig om voor veel mensen te spelen, want er kunnen altijd nieuwe mooie mogelijkheden ontstaan!”

Hier een weergave van een festival in Zuid- Afrika, lesgeven en kamermuziek in Stellenbosch! Foto's: Carmen Reynolds

Haar ervaring in Bloomington

Naar Amerika, dat is ook een periode geweest waarin Frederieke zich nog meer is gaan ontwikkelen. Haar leraar die naar Den Haag was gekomen om een masterclass op het conservatorium te geven vertelde aan haar dat er een plek vrij was in zijn vioolklas in Amerika en dat ze daar naartoe kon gaan. “Hij kon mij helpen om een stapje verder te komen in mijn ontwikkeling,” vertelt Frederieke. “Ik had nog altijd het gevoel dat ik nog meer kon schaven aan de techniek. Ik ben met die leraar helemaal teruggegaan naar de basis. Bloomington was echt een verbreding van mijn horizon; met alle studenten die enorm gepassioneerd zijn om verder te komen. Het was een hele bijzondere tijd, en ik denk nog vaak terug aan de mensen die ik heb ontmoet. Bloomington is een studenten stad, en de enige afleiding die er was waren kunstenaars die langskwamen als gastdocent. Het is een grensverleggende ervaring geweest, ook als mens om je plekje te vinden. Het kwam op het goede moment.”

Het realiseren van nog meer internationale prestaties

Op haar 26^e won Frederieke de eerste prijs, de 'Grand Prix-Academie des Beaux Arts', tijdens het Concours international Marguerite-Long-Jacques-Thibaud in Parijs. Daarnaast won ze nog vier andere prijzen: de Prix de SAS le Prince Albert II de Monaco vanwege de beste vertolking van eigen werk (dat van Marc-Olivier Dupin), de Prix Nicole Henriot-Schweitzer voor de beste uitvoering van een vioolconcert (Alban Berg), de prijs van de orkestleden van het Orchestre National de France en de prijs van de conservatoriumstudenten. “Het concours in Parijs hebben we aangegrepen om het repertoire op te pakken, en de nieuwe techniek toe te passen,” vertelt Frederieke. “Het is echt snel gegaan, en ik was echt verrast dat het zo liep. Het repertoire was prachtig, onder andere het vioolconcert van Alban Berg. Om het dan ook te winnen voelde onwerkelijk. Daarna ben ik veel gaan reizen door de concerten die daarop volgden.”

Het uitbrengen van iets geheel van jezelf

Frederieke heeft een paar cd’s uitgebracht. Haar werk zorgde ervoor dat er iets geheel van haarzelf de wereld in ging. Een bijzonder moment, heel kwetsbaar ook. “Je eigen interpretatie is altijd in beweging,” veronderstelt Frederieke. “Het is net als een foto, alleen dan met geluid. Tijdens de opname is het lastig om hetzelfde gevoel op te wekken als een concert. Bij een concert heb je namelijk maar één kans om het stuk te spelen, en daarna is het vervlogen. Met Nino Gvetadze samenspelen is altijd een feest. Met haar heb ik in 2009 de Six sonates voor viool & piano van Weber opgenomen. In 2015 kwam een cd uit met de sonates voor solo viool van Ysaÿe. Het is een lange weg om iets van jezelf uit te geven. Je bent nooit klaar met het schaven aan de muziek en aan je techniek, net als het slijpen van een diamant.”

Samen met pianiste Nino Gvetadze tijdens het Storioni festival in Eindhoven.

Een optreden tijdens het tv programma Podium Klassiek samen met pianiste Nino Gvetadze en celliste Maja Bogdanović

Een ongekende passie voor viool

Met zoveel talent, prijzen en bijzondere momenten is haar passie op een mooie manier terug te zien. Frederieke heeft daarmee zoveel moois bereikt. “Nog steeds voelt het vreemd als ik een dag niet vioolspeel,” beaamt Frederieke. “Ergens is spelen op een dag voor mij nodig. Je bent alsmaar aan het schaven, om steeds dichterbij de schoonheid van de muziek te komen en wat je doet met andere mensen te delen. Dat zal een levenslang proces blijven. Je ontdekt daardoor steeds meer, en dat is ook zo met het lesgeven. Het voelt best bijzonder als mensen ‘professor’ tegen je zeggen, terwijl ikzelf zo enorm naar mijn eigen leraren opkeek. Ik denk nog zo vaak aan ze, aan wat ze mij hebben geleerd. Dat idee geef ik door aan mijn studenten. Het gaat van generatie op generatie, en het voelt zeker fijn om daar onderdeel van te zijn! Je merkt dat je door de jaren heen doorgeeft wat hebt geleerd, en dat is heel bijzonder!”

“Ga je eigen ‘wijs’ volgen”

Frederieke wil nog een mooie tip meegeven aan muziekliefhebbers, of musici met diverse ambities. “Ga je eigen ‘wijs’ volgen. We spelen muziek, en laten anderen luisteren. Het is ook belangrijk om je eigen hart te volgen, je eigen bron van creativiteit. Natuurlijk is het niet makkelijk. Het vergt hard werken, maar ik vind dat het helemaal waard. Het is een soort voedsel voor de ziel, en ik zou lang niet gelukkig zijn als dat ik nu ben als ik niet verder was gegaan. Mij heeft het veel gegeven: evenwicht, rust en verrijking. Dat zou ik iedereen willen meegeven: blijf vooral je eigen creatieve bron volgen. Als je dat kunt, dan kun je zeker ook andere mensen ermee raken.”