Martine Winkel heeft een bijzondere weg afgelegd naar haar huidige missie als verhalenbevrijder. Haar zoon Matteo speelt basketbal bij MBCA Amstelveen en Akrides IJmuiden, en Ramon verruilt komend jaar Maple Leaves in Heemskerk ook voor Akrides. Naast een toegewijde moeder, is Martine sinds een jaar creatief ondernemer. Haar ware kracht zit diep in haar passie als verhalenbevrijder. Ze was getrouwd met de onlangs overleden basketbalcoach Oscar Taal.

Het pad naar zelfstandigheid

Vorig jaar zette ze de stap naar zelfstandigheid en noemde zichzelf verhalenbevrijder. Ze combineert communitymanagement en copywriting met het geven van lessen creatief schrijven en storytelling op basis- en middelbare scholen en aan volwassenen. Daarnaast runt ze haar eigen atelier in een creatieve broedplaats,. “Ik ben docente creatief schrijven en storytelling, en wilde al heel lang voor mijzelf beginnen,” vertelt Martine. “Dat durfde ik alleen niet zo goed. Ik moest als alleenstaande moeder eigenlijk alles in mijn uppie doen, en dan neem je ook niet zo snel de stap om zelfstandig te worden. Op dat moment is werken in loondienst gewoon veiliger. Veiliger inderdaad, maar het was niet iets wat mij het meest gelukkig maakte. Afgelopen jaar ben ik toch voor mijzelf begonnen en heb ik mijzelf verhalenbevrijder genoemd. Dat geeft me de ruimte om interviews af te nemen, teksten te schrijven en lessen te geven op scholen: op basisscholen, maar ook op een aantal middelbare scholen. Daar word ik als creatief vakdocent ingezet. Daarnaast doe ik ook communicatieklussen, en in mijn eigen atelier geef ik lessen workshops en trainingen in creatief schrijven en storytelling. Soms doe ik dat samen met andere creatieve vakdocenten, en dat is echt superleuk!”

Martine met haar kinderen

Hoe schrijven in haar leven is gekomen

Haar liefde voor schrijven begon al vroeg met het bijhouden van een dagboek en het schrijven van gedichten. Zoiets ken je wel; schrijven in het dagboek over wat je zoal hebt gedaan. “Dat niet alleen,” vertelt Martine, “want gedichtjes schrijven en dromen opschrijven hoorde er ook allemaal bij.”

Dan zijn wij wel benieuwd: zijn er een aantal dromen van Martine werkelijkheid geworden? “Voor een deel wel,” beaamt ze, “want ik heb inmiddels een eigen atelier gebouwd, en ik ben zelfstandig ondernemer geworden gedurende het afgelopen jaar. Om nog even terug te komen op waarom schrijven vroeger al zo leuk was: ik vond opstellen schrijven vroeger altijd heel leuk, net als het maken van grote werkstukken. Daarnaast schreef ik altijd hele lange Sinterklaasgedichten voor iedereen. En schreef ik voor de schoolkrant. Toch riep het ook wel een vraag in mij op, want gaandeweg mijn schoolcarrière heb ik weleens gedacht: ga ik dan Nederlands studeren? Uiteindelijk heb ik dat toch niet gedaan, en heb ik de opleiding Boekhandel en Uitgeverij gedaan. Dat is een opleiding die inmiddels is opgegaan in Media- en Informatiemanagement. Daar moet je natuurlijk ook veel schrijven; redactie- en productiewerk doen. Op een gegeven moment ging ik schrijven voor tijdschriften, de lokale krant en websites, maar later ben ik ook een cursus creatief schrijven gaan doen. Ik kon daarin helemaal losgaan met mijn fantasie en leerde gedichten schrijven.”

Het delen van eigen verhalen

Martine's schrijfstijl is diep, persoonlijk en kwetsbaar. Tijdens haar opleiding tot docent creatief schrijven begon ze over haar scheiding en de daarmee gepaard gaande emoties te schrijven. Dit bleek een helend proces te zijn en leidde uiteindelijk tot het schrijven van een vaste column voor het tijdschrift Vriendin, waarin ze openhartig over haar ervaringen vertelde. “Toen het bloggen de wereld in kwam, ben ik ook mijn verhalen de wereld in gaan publiceren. Van daaruit ben ik steeds meer gaan schrijven. Ik noem het zelfgericht schrijven en geef daar ook les in. Door je eigen verhaal op te schrijven ga je namelijk jezelf meer zien en kun je je gevoel uiten en invloed nemen op je toekomst.

De kracht van kwetsbaar schrijven

Op het moment dat Martine bezig was met columns schrijven, heeft ze een opleiding tot docent creatief schrijven gevolgd. Daar liet ze zichzelf steeds meer zien door haar kwetsbaarheid. “Dat is ook mijn schrijfstijl: om het heel persoonlijk over mijn gevoelens te hebben. Dat vonden mensen in mijn studiegroep ook heel interessant. Zij vonden dat heel krachtig. Ik was dat op dat moment aan het ontwikkelen. Ik deed die opleiding in het jaar dat de vader van mijn kinderen en ik uit elkaar gingen, niet wetende dat Alzheimer daar de boosdoener van was. Ik schreef dus ook over mijn scheiding en over een verliefdheid die ik toen had. Dat was allemaal heel intens. Je hebt kleine kinderen en heel veel verdriet over het huis achterlaten en moeten verhuizen, samen met het co-ouderschap en je kinderen ineens voor de helft van de week kwijt zijn. Dat was best wel traumatisch voor mij. Ik werd verliefd, dus daar schreef ik over. Uiteindelijk was er iemand uit mijn groepje die ook heel mooi kon schrijven. Zij was gevraagd voor een column in de Vriendin. Zelf dacht ze dat het niets voor haar was, want ze schreef over veel andere dingen. Ze vertelde dat ik er wel geschikt voor was, dus toen ben ik daar op gesprek geweest. Ze wilden graag dat ik een column zou gaan schrijven over mijn scheiding. Dus ja: ‘wow’ denk je dan. Eigenlijk waren ze met name geïnteresseerd in mijn dating avonturen, en wilden ze vooral sappige verhalen horen. Ik bleef echter dicht bij mezelf en ik denk dat ze toch wat anders wilden, want na een jaar moest mijn column plaatsmaken voor die van iemand anders. Achteraf heeft het mij wel heel erg geholpen in mijn heling, in mijn verwerkingsproces.”

Verbinding door verhalen te schrijven: het universele gevoelsniveau

Martine gelooft dat echte verhalen een middel zijn om mensen bij elkaar te brengen en op een gevoelsniveau met elkaar te verbinden. Door universele natuurthema's te gebruiken, stimuleert ze haar deelnemers om diep persoonlijke verhalen te delen en zo een diepe verbinding te voelen. “Ik was ook op zoek naar de verbinding met mijzelf, omdat ik die heel erg kwijt was geraakt. Door het lezen van je eigen verhaal, leer je jezelf ook steeds meer accepteren. We leven soms echt in een soort van wereld waarin alles ‘maakbaar’ lijkt, terwijl er een heleboel dingen gebeuren waar je soms geen invloed op hebt. Het leven is niet alleen maar mooi, geweldig en fijn. Mijn missie is om ook die innerlijke kant van de mensen te laten zien. Hoe ga je om met emoties? Natuurlijk, je hebt te maken met verlies in je leven, of met pijn, of met allerlei andere dingen. Dat maakt iedereen mee. En uiteindelijk ploeteren we allemaal met wat ons overkomt.

Ik werk onder andere met universele natuurthema's. Dat betekent dat ik op een thema mijn vragen stel of verhalen laat schrijven of schrijfoefeningen geef. We hebben in deze tijd heel erg te maken met polarisatie. De ene kant vindt dit, de andere kant vindt dat, en dan hebben we iedereen die tegen elkaar staat te schreeuwen. Dat gaat alle kanten op, maar op gevoelsniveau zijn we allemaal hetzelfde. Als je dáár naartoe kan gaan, naar zo’n gelijk gevoelsniveau, dan kan je die verbinding ook voelen. Vanuit mijn werk in communicatie kon ik daar niet altijd even veel mee, maar doordat ik nu zelfstandig ben, kan ik ook veel meer veiligheid bieden; juist doordat ik mijn kwetsbaarheid laat zien. Dat doe ik bijvoorbeeld ook bij het geven van lessen op scholen. Ik vertel dan gewoon dat de vader van mijn kinderen heel ziek is geweest. Dat is best heel verdrietig, en dat was zeker niet makkelijk. Manuscripten beoordelen, of lesgeven in zakelijk schrijven, dat doe ik niet. Ik geef geen les in schrijftechniek, maar zie het meer als hardlooptraining: kracht, uithoudingsvermogen en flexibiliteit, daar moet je tijd voor maken en het doen. Die mogelijkheid bied ik mensen en ik wil dat ze daarbij vanuit een persoonlijke ervaring hun verhalen en gevoelens met elkaar delen. Dat kan natuurlijk veel losmaken, maar ik ben de spaceholder die zorgt dat het veilig is om dat te doen. Ik voel ook een soort magie en verbinding op het moment dat zoiets gebeurt, en dat is waar ik heel erg blij van word!”

Door haar zelfontdekking deelt Martine niet alleen haar eigen verhaal, maar creëert ze ook ruimte voor anderen om hun eigen verhalen te ontdekken en te delen. Haar werk, dat beschikt over persoonlijke ervaringen en emoties, biedt een veilige haven voor degenen die de moed hebben om hun innerlijke wereld te verkennen!

Meer over Martine kun je vinden op www.deplekenhetverhaal.nl. Je kunt daar ook de e-bundel van haar column downloaden.