Op zaterdag 26 oktober presenteert Relinde de Graaff, actrice en stemactrice, haar boek “Het is goed zo” in Het Bergpaviljoen te Amersfoort. In dit boek, dat voortkomt uit haar eigen ervaringen met een onvervulde secundaire kinderwens, verweeft Relinde op gevoelige wijze thema’s als rouw, hokjesdenken en het taboe rondom het verlangen naar een tweede kind. Foto: Timon de Graaff

Een persoonlijk verhaal dat troost wil bieden

De aanleiding om “Het is goed zo” te schrijven kwam voort uit haar eigen onvervulde kinderwens. ‘Ik heb zelf een zoon, maar ik had heel graag nog een tweede kind gewild. Het boek is voor een groot deel autobiografisch,’ vertelt Relinde. Ze merkte dat er veel boeken bestaan over onvervulde kinderwensen bij vrouwen zonder kinderen, maar dat er nauwelijks iets geschreven is over de pijn die samengaat met een secundaire kinderwens; het verlangen naar een tweede kind. ‘Dit is een heel ander proces, want je hebt al een kind, maar tegelijkertijd worstel je met verdriet en onvervulde verlangens. Ik wilde heel graag genieten van mijn kind, maar had ook dat verdriet waar ik mee moest dealen. Dat was een soort innerlijke strijd waar ik zelf mee zat,’ deelt ze.

De kracht van delen

Het feit dat er weinig herkenbare verhalen waren, motiveerde Relinde om deze roman te schrijven. ‘Er waren blogs en artikelen, maar geen boeken. Dat was een reden om het zelf op te schrijven. Ik hoopte dat andere mensen die hiermee worstelen er steun aan zouden hebben. Als je een boek leest en jezelf erin herkent, krijg je meteen het gevoel: ik ben niet de enige.’

Ze voegt toe dat mensen in haar omgeving vaak niet begrepen waarom ze verdrietig was. ‘Als ik zei dat ik graag meer kinderen had gewild en dat het niet gelukt was, reageerden mensen vaak met: ‘Maar je hebt toch een kind, wees blij met wat je hebt.’ Dat is weliswaar goed bedoeld, maar daarmee duw je eigenlijk mijn verdriet weg; alsof je het dan niet mag voelen.’ Haar boek is daarom ook bedoeld om bewustwording te creëren en gesprekken op gang te brengen. ‘Het is nog steeds een beetje taboe, en ik wil dat mensen opener worden en dat het taboe doorbroken wordt.’

Foto's: Timon de Graaff

Schrijven als een helend proces

Het schrijven van “Het is goed zo” was voor Relinde een helend proces. ‘Het was een stukje therapie voor mij. Het was heel fijn om het van me af te schrijven, want daarmee werd het gek genoeg ook een stukje fictie. Kunst is voor mij heel helend. Ik gebruik kunst vaak om ervaringen te verwerken. Dat doe ik ook als actrice, bijvoorbeeld met theatergroep Bint, waarin ik persoonlijke ervaringen in mijn spel kan verwerken. Dat voelt altijd heel fijn en helend.’

De roman gaat echter niet alleen over haar eigen onvervulde kinderwens, maar ook over hokjesdenken. Dit heeft zij zelf op verschillende manieren ervaren. ‘Ik kom uit een traditioneel gezin. Mijn moeder werkte wel, maar het was vooral mijn vader die de kostwinner was. Ik was het enige meisje in ons gezin en voelde me vaak anders. Dat heb ik altijd sterk gevoeld, en het leeft nog steeds in onze samenleving, dat mannen en vrouwen anders benaderd worden.’

De invloed van haar acteertalent op haar schrijfstijl

Haar achtergrond als actrice en stemactrice heeft haar schrijfstijl sterk beïnvloed. ‘Ik kreeg van proeflezers terug dat ik heel beeldend schrijf, heel filmisch. Dat komt echt door mijn achtergrond in film en theater. Mijn stijl is niet heel literair, maar meer toegankelijk. Dat kreeg ik ook te horen van uitgevers. Ze vonden het concept interessant, maar de stijl te toegankelijk voor hen.’ Uiteindelijk besloot ze het boek zelf uit te geven, wat haar de creatieve vrijheid gaf om de roman precies zo te schrijven als zij wilde.

Hokjesdenken en het moederschap

Ook haar zoon heeft Relinde veel geleerd over hokjesdenken. ‘Mijn zoontje is hoogbegaafd, en ik merk dat hij net even anders is dan andere kinderen. Mensen oordelen snel. Dat zie ik overal om me heen.’ Toch ziet ze bij kinderen juist een soort openheid die volwassenen vaak moeilijk vinden. ‘Kinderen kijken nog heel onbevangen naar de wereld. Dat vind ik zo mooi aan kinderen. Het is die open blik die volwassenen vaak verliezen door allerlei hokjes en vooroordelen in hun hoofd.’

Relinde benadrukt dat haar boek bewust inspeelt op dat hokjesdenken. ‘Het boek bevat verschillende thema’s zoals hokjesdenken en de secundaire kinderwens. Dat is de link die ik wil leggen: dat kinderen zo open kunnen kijken naar de wereld. Dat is ook de reden waarom ik graag meer kinderen had gewild. Het is fijn om die openheid te ervaren.’

Rouw en erkenning

Relinde hoopt dat haar boek lezers troost en herkenning biedt. ‘Ik wil dat mensen zich na het lezen van mijn boek realiseren dat ze niet de enige zijn. Vooral vrouwen die worstelen met een onvervulde secundaire kinderwens wil ik laten zien dat hun verdriet er mag zijn. Dat het niet weggeduwd hoeft te worden. En voor mensen die er niet direct mee te maken hebben, hoop ik meer begrip en bewustwording te creëren.’

Het proces van schrijven bracht weinig creatieve obstakels met zich mee. ‘Creatief en emotioneel vond ik het een heel fijn proces. Ik heb echt plezier gehad in het schrijven en in het verder ontwikkelen met mijn redacteur, Liesbeth Vries. Zij heeft me fantastisch gecoacht en me geholpen om mijn verhaal nog beter te maken.’ Wat Relinde wel lastig vond, waren de zakelijke aspecten. ‘De zoektocht naar een uitgever, de crowdfunding, en het productionele werk vond ik moeilijker. Maar uiteindelijk heb ik het allemaal zelf kunnen afronden, en dat voelt heel bevredigend.’

Relinde heeft met “Het is goed zo” niet alleen inhoudelijk een boek geschreven dat afwijkt van de norm, maar ook de vorm van het boek is bijzonder. ‘Er is een hoekje af van het boek, dat staat symbool voor het gevoel dat mijn gezin niet helemaal compleet is. Het boek is daardoor ook letterlijk niet compleet, wat een mooi beeld geeft van het thema. Ik vind het spannend hoe mensen het gaan ontvangen, omdat het niet een standaard boek is. Er zitten bijvoorbeeld ook QR-codes in. Het is net een beetje anders.’

Relinde kijkt met veel enthousiasme uit naar de presentatie van haar boek op 26 oktober, maar vindt het ook spannend hoe het eruit zal zien na de druk. ‘Het is mijn eerste boek, dus ik ben benieuwd hoe het bij de drukker vandaan komt. Maar de presentatie zelf wordt leuk, er komen allemaal fijne mensen, dus ik heb er veel zin in.’

Met “Het is goed zo” heeft Relinde de Graaff een gevoelig en ontroerend boek geschreven dat niet alleen haar eigen verhaal vertelt, maar ook een stem geeft aan veel vrouwen die kampen met een onvervulde secundaire kinderwens. Het is een roman die taboes doorbreekt, gevoelens van rouw bespreekbaar maakt en hoop biedt aan diegenen die in stilte worstelen met hetzelfde soort verdriet.