Krista van Alten is een ervaren basketbalcoach en heeft een opmerkelijke ontwikkeling doorgemaakt binnen de wereld van goalball. Haar betrokkenheid begon in Engeland, waar ze als fysiotherapeut voor het nationale team van Groot-Brittannië werkte. Nu, als bondscoach van het Nederlands goalballteam, deelt ze haar toewijding aan de sport en haar visie op succes.

Een onverwachte start

Wat begon als een paar uur per week als fysiotherapeut voor het Britse nationale team, bloeide al snel uit tot een intensieve betrokkenheid van zes jaar. Krista’s inzet en passie voor de sport groeiden geleidelijk, en ze nam uiteindelijk de rol van assistent-coach op zich. “Ik heb bijna 11 jaar in Engeland gewoond. Door mijn werk als sportfysiotherapeut ben ik in aanraking gekomen met het nationale goalballteam van Groot-Brittannië. Op de universiteit waar ik werkte was er een student die visueel beperkt is en goalball speelde. Na een tijd behandeld te hebben, hadden ze ineens een vacature waarin stond dat de fysiotherapeut van het nationale team was gestopt en ze een vervanger zochten. Zo ben ik daar ongeveer acht jaar geleden ingerold en zes jaar met heel veel plezier in het Nationale Team van Groot-Brittannië heb gewerkt, waar ik eerst als fysiotherapeut aan de slag was. Langzaamaan kwam ook het coachen meer naar voren, en heb ik het assistent-coachrolletje op me heb genomen; vooral als de assistent-coach er niet was, of als we in het buitenland waren.”

Overgang naar Nederland

Na haar terugkeer naar Nederland werd Krista geconfronteerd met een nieuwe uitdaging: het Nederlandse goalballteam. Haar expertise werd al snel erkend, en ze werd benaderd om als assistent-coach aan de slag te gaan. Echter, het vertrek van de bondscoach opende een onverwachte deur voor Krista, die vastbesloten was om haar stempel te drukken op het Nederlandse goalball. “Toen ik in 2020 naar Nederland ben terugverhuisd met mijn gezin kwam een jaar later het Nederlandse goalball om de hoek kijken. Zij zochten een assistent-coach, en vroegen aan mij of ik dat wilde gaan doen. Daar is een meeting over geweest en een paar maanden daarna besloot de bondscoach om ermee te stoppen, vanwege tijd, commitment met gezin en zijn eigen bedrijf. Het leek mij een enorme uitdaging. Dus daar ben ik officieel 1 september vorig jaar, dus 1 september 2022, mee begonnen. Dat is mijn weg richting goalball.”

Wat is goalball?

Goalball is niet zomaar een sport; het is een tactisch spel dat draait om teamwork en strategie. Krista bracht haar ervaring en inzicht van basketbalcoach over naar het goalballveld. Ze benadrukt de passie en vastberadenheid van de spelers, ondanks hun visuele beperkingen, en de uitdagingen die dit met zich meebrengt voor zowel spelers als coaches. Zij zal uitleggen wat goalball precies is en inhoudt. “Goalball is over het algemeen een sport voor mensen met een visuele handicap. Dus dat zijn allemaal mensen die in meer of mindere mate een visuele handicap hebben. Ze spelen drie tegen drie op een veld van 9 meter breed 18 meter lang. Er wordt gespeeld met een bal met belletjes erin. De spelers dragen allemaal een soort van skibril; een soort van masker waardoor iedereen op het veld even visueel beperkt is en niemand iets ziet. Die bal maakt geluid en die moet je dus stoppen. Het is heel moeilijk, want je moet echt op je gehoor afgaan. Voor mensen die gewoon zicht hebben, is je gehoor minder ontwikkeld dan voor mensen die een visuele handicap hebben. Het is voor ons dus echt mega moeilijk, en dan nog eens tactisch aangezien je een doel van 9 meter breed hebt waar drie man voor ligt en jij met de bal de gaten moet gaan vinden tijdens de worp om een doelpunt te scoren. Dat is het tactische gedeelte: waar ga je hem plaatsen? Hoe ga je hem gooien? Als je helemaal niks ziet is je coördinatie en je oriëntatie op het veld voor mijn spelers inmiddels automatisme, maar dat is voor ons natuurlijk niet zo automatisch.”

Coach in twee verschillende sporten

Twee verschillende sporten, één passie. We zien Krista opgaan in de ontwikkeling van goalball, en deelt haar ervaring als sportcoach in het algemeen op beide vlakken. “Goalball is een tactische sport. Ik kom zelf natuurlijk uit de basketbalwereld, al vanaf klein meisje. Beide sporten zijn heel tactisch. De passie die de goalballspelers hebben om gewoon een teamsport te doen, ondanks het feit dat ze een visuele handicap hebben, is gewoon erg mooi om te zien: zien hoe ze dingen gewoon wel kunnen doen en onderdeel zijn van een proces in het traject. Dat geldt niet alleen zozeer in het goalball, maar ook daarnaast: Spelers zien groeien, meer zelfvertrouwen krijgen en zelfstandiger worden. Dat maakt de sport geweldig, maar het werken met een groep sporters vind ik net zo leuk. De jongens zullen erom lachen, want ik gebruik soms basketbalterminologie op een goalballveld. We hebben de achterlijn en de baseline. Dus dat zijn allemaal altijd wel even schakelen. Coachen in de sport is het analyseren van bewegingen. Je analyseert een beweging, je analyseert een dynamiek van een groep, je analyseert mensen individueel; en daar probeer je dan één team van te maken. Je probeert ze individueel te verbeteren door echt te kijken naar hun bewegingspatronen. Hoe kan je het snel gooien, hoe kan je het best verdedigen, en daarnaast ben je natuurlijk bezig om er een team van te maken. Of je nou een basketbalteam bent of een goalballteam, dat verschil is niet zo groot in de zin van het maken van een team. Het nadeel met goalball is dat je natuurlijk maar drie man op het veld hebt liggen en drie op de bank. De teamformatie is veel kleiner, maar een team creëren blijft bestaan en de basisprincipes blijven hetzelfde.”

Uitkomen namens het Nederlands goalballteam in Ahoy Rotterdam

Afgelopen zomer was het Nederlands goalballteam te zien tijdens de European Para Championships in Ahoy Rotterdam. Nederland maakte kennis met de goalballsport “Het was wel meteen een sprong in het diepe,” beaamt Krista. “Om een beeld te schetsen: goalball in Europa wordt verdeeld in drie divisies: een A-, B- en C-divisie. Nederland zit op dit moment nog in de C-divisie. Om mee te kunnen doen aan WK's en de Paralympics moet je in de A-divisie zitten, dus we hebben nog een weg te gaan daarnaartoe. Een C-EK is over het algemeen in een Oost-Europees land, in een kleiner sporthalletje, waar alleen mensen op de tribune zitten die er moeten zijn. Om dan vervolgens een thuis-EK te hebben in Ahoy Rotterdam als onderdeel van een European Para Championships met negen andere sporten, wat een soort van mini Paralympische Spelen werd met een Athlete Village met enkel ruimte voor alleen maar sporters, ja dat is buiten voor ons als coachingstaff en voor de spelers iets wat we nog nooit hebben meegemaakt. Het werd voor ons als groep een ervaring die we nooit meer zullen vergeten!

Waar we onwijs veel van geleerd hebben en met trots op terug kunnen kijken met hoe we als Nederland de goalball op de kaart gezet hebben. We zijn de sport met de meeste views op TikTok als zijnde van de tien andere sporten. Dat is gewoon echt bizar veel. We hebben heel mooi commentaar gekregen uit de buitenlandse goalballwereld. Dan val je wel enorm met m'n neus in de boter. Helaas hadden we niet de financiële opties om naar veel toernooien te reizen. De voorbereiding hebben we veelal gewoon in Nederland gedaan. We hebben heel veel getraind en gespeeld hebben tegen goalballers uit Nederland, om toch wedstrijdsituaties na te bootsen. Dat is de aanloop geweest, waarbij we in het begin om de week trainden. De laatste anderhalf tot twee maanden voor het EK zijn we twee keer in de week gaan trainen, wat heel veel is voor de nationale selectie op dit moment.”

Het streven naar succes

Voor Krista en haar team is het ultieme doel duidelijk: de Paralympische Spelen bereiken. Maar deze droom vereist een zorgvuldige planning en toewijding. Met kleine doelstellingen langs de weg, zoals promotie naar hogere divisies en topresultaten op internationale toernooien, werkt het Nederlandse team gestaag aan het verwezenlijken van hun ambitie. “Mijn ideale droom die mijn team met mij deelt net als mijn staf is de Paralympische Spelen halen. Dat is een doel die we heel hoog inzetten. Dat is de ultieme doelstelling, en dat betekent dat we daartussen een kleinere doelstelling hebben neergezet om het hoofddoel behapbaar te maken. Afgelopen EK in Rotterdam moesten we bij de bovenste drie eindigen. Helaas werden we in de kwartfinale uitgeschakeld, dus dan haal je de bovenste drie niet. Dat betekent dat het volgende EK pas in 2025 is, in de C-divisie, want de EK's zijn om de twee jaar. Dat betekent dat als we bij de bovenste drie hadden geëindigd dat we dit jaar in juni 2024 het B-EK hadden gespeeld, en dan is in 2025 het A-EK. Je hebt dan natuurlijk in 2028 de Olympische Spelen in Los Angeles. Dus dat is best wel een traject om naartoe te leven. Nu gaan we in 2025 spelen, en als je daar bij de bovenste drie eindigt, dan kan je in 2026 het B-EK spelen. Het is dan vrij gewoon dat je na een B-EK je handhaaft om het volgende B-EK echt iets neer te zetten. Groot-Brittannië is in drie jaar tijd van de C-divisie naar B-divisie naar A-divisie gegroeid, dus het is wel mogelijk. Met heel hard werken en veel trainen, veel individuele aandacht is doelstelling één op dit moment in 2025 top drie halen op het C-EK, om te promoveren naar de B-divisie. Dat is de eerste kleine doelstelling. Als je mij vraagt waar ik in 2032 zou zijn, dan zeg ik dat ik in het vliegtuig zit naar Brisbane; naar de Paralympische Spelen in 2032. Dat lijkt me een hele goede doelstelling!”