Getalenteerd, innovatief, creatief, inspirerend en bijzonder muzikaal; dat is hoe het pianoduo Beth & Flo, gevormd door Claudette Verhulst (links) en Elsbet Remijn (rechts), omschreven mag worden. Ze zijn klassiek geschoolde pianisten, maar houden ook enorm van theater. Sinds afgelopen jaar zijn ze met hun eerste cabaretvoorstelling Niet wat je denkt in het theater te vinden. In seizoen 2022-2023 is hun reprise van start gegaan! Foto: Nanieke van den Berg

Een eerste keer optreden

Velen herinneren hun eerste keer als iets bijzonders. Ook Elsbet en Claudette kunnen zich hun eerste keer optreden nog goed herinneren, zowel op jonge leeftijd als later. “Ik vond het altijd enorm leuk om op te treden,” vertelt Elsbet. “Vroeger als kind voerden we met de kinderen uit de buurt allerlei toneelstukjes op. Ik weet nog dat we dat aan onze ouders lieten zien, waarbij we een liedje uitkozen wat iedereen kende en dat dan gingen uitbeelden met verkleedkleren aan. Bij mij is het altijd zo geweest dat dromen prima is. Ik leer van Claudette dat je dromen kan verwezenlijken.”

Voor Claudette was het een kwestie van durven. De manier waarop zij optreedt en speelt is net als bij Elsbet van ongekend niveau! “Voor mij was vroeger alles altijd al heel interessant, maar ik durfde nooit echt op toneel op te treden omdat ik erg verlegen was,” herinnert Claudette zich. “Ik was voornamelijk achter de piano bezig, iets wat ik echt heel fijn vond aangezien ik daarin wel mijn talent kon uiten aan het publiek. Toch was het altijd erg spannend geweest om mijzelf nog meer op de voorgrond te laten treden dan achter de piano.

Ik kom oorspronkelijk uit Eindhoven, maar mede doordat ik naar het Koninklijk Conservatorium in Den Haag ben gegaan ben ik meer gaan durven. Ik heb daar zulke leuke vrienden ontmoet, dat ik niet meer zo verlegen hoefde te zijn en meer mijzelf kon zijn. Hierdoor ben ik veel opener geworden.”

Elsbet: “In 2013 zijn we voor het eerst gaan optreden als duo. Toen hadden we ons eerste theatervoorstelling van 20 minuten. Als duo hebben we in het begin nooit in theaters gespeeld, maar eigenlijk altijd in de concertzalen. Dat hield dan in dat we veel pianostukken en liedjes gingen spelen. Tussendoor praatten we ook wel een beetje tussendoor, en dat combineerden we dan in een avondvullende voorstelling met klassieke werken daaromheen. De eerste zes jaar is dat onze formule geweest.”

Elkaar aanvullen tijdens optredens

De chemie wordt tussen deze twee geweldige performers alleen nog maar versterkt. Prachtig hoe zoiets zich uit in geweldige optredens. “Als duo voelen we wat de ander wil zeggen en wanneer een van ons iets wil overnemen,” vertelt Claudette. “Dat is een gevoel wat we met de jaren hebben ontwikkeld, ook in het pianospelen; waar we qua muziek naartoe willen gaan tijdens de voorstelling.”

“Alles kan binnen theater, en ik denk zelfs dat we nog aan het ontdekken zijn hoeveel vrijheid je hebt binnen theater,” vertelt Elsbet. “Wij komen uit de klassieke wereld, en daar heb je enorm veel regels, voornamelijk ongeschreven en ook veel verwachtingen. Hierdoor zijn we op een soort ontdekking, met als doel dat wij ook alle regels durven los te laten binnen theater, zodat we veel mogen ontdekken en dat alles mag. Dat is ook het leuke van klassieke muziek binnen theater betrekken; dat we daarin juist de grenzen willen opzoeken en uitrekken.”

Café Theater Festival

Beth & Flo kent hun oorsprong ergens in 2013. Op dat moment deden ze mee aan een groot theaterevent. “Als duo zijn we met theater in aanraking gekomen toen we meededen aan het Café Theater Festival in Utrecht,” herinnert Elsbet zich. “Zodra ik merkte dat het publiek het aansprak wat we hadden gemaakt, wilde ik er alles aan doen om dat zoveel mogelijk te laten groeien. Dat vond ik op mijn beurt ook erg leuk; om met klassieke muziek net even een andere richting in te gaan, maar wel die muziek te laten horen en mensen blij te maken. Ik zie het ook echt als missie om klassieke muziek ook ergens anders te laten horen dan enkel in de concertzalen.”

Claudette: “Tijdens zo’n Café Theater Festival zit je op zaterdagavond in een café waar veel mensen zijn; zowel mensen die voor een festival komen, maar ook mensen die met hun vrienden een biertje komen drinken en verder geen idee hebben dat er een theatervoorstelling gaat plaatsvinden. We moesten ons er echt doorheen wanen. Het was hard werken, maar het gaf echt een enorme kick! We hadden een liedje erin zitten waarbij mensen ‘hurray!’ mochten mee roepen. Dat ging dan keihard met zoveel mensen.”

Elsbet: “Voor mij voelde het zo dat ik hier meer van wilde meemaken. We mochten in totaal vier of vijf keer spelen tijdens dat festival. Het was leuk dat uit dat optreden ook best wel wat aanvragen kwamen, dus niet dat we in ons eentje instanties probeerde aan te schrijven. Dat gaf ook veel bevestiging. We zaten toen nog op het conservatorium, en aan het einde van het jaar moest je dan een examen doen. Dat was altijd een heel groot ding, maar op dat moment konden we met ons eigen muziek bezig zijn. Het was heel fijn: optreden, met muziek, maar wel op een totaal andere en luchtige manier.”

Slaande Ovatie

Volledig afgemat en uitgeput optreden; in zekere zin is dat iets wat Claudette en Elsbet hebben gedaan in hun voorstelling Slaande Ovatie. Ook dit was een geheel andere en speciale manier van optreden. “Dat was een voorstelling die totaal anders was dan waar wij nu mee bezig zijn,” vertelt Claudette. “Bij alles wat we hebben gedaan als Beth & Flo is dit een bijzondere voorstelling geweest. Het ging niet om de lach, maar het was een serieuze en intense voorstelling; over uitputting en met een experimenteel doeleinde. Wat we hebben gedaan is dat we echt intens gingen boksen, en dat putte ons echt uit. Het effect van deze uitputting hebben we op ons pianospel toegepast. Dat was eigenlijk het experiment. Er zat wel een verhaal achter, maar het was echt abstract. Wij gingen ook tegen elkaar boksen tijdens die voorstelling. We hebben geen woord gezegd, maar het was wel een gevecht tegen de ander en tegen jezelf. Elsbet vocht ook tegen mij, waarbij ik dan ook op de grond viel als in dat ik verloren had.”

“Mensen hebben het omschreven als een hele confronterende voorstelling, omdat we ook echt uitgeput waren,” beaamt Elsbet. “Het was een voorstelling die gemaakt werd voor het grachtenfestival in Amsterdam. Het idee ontstond omdat we met een regisseur wilden werken: Jorinde Keesmaat. We vertelden haar dat ze alles met ons mocht doen wat ze wilde in de voorstelling. Toen zei zij dat ze van onze lieve meisjes iets heel wat anders wilde maken. Onder haar kantoor waar ze werkte zat een boksschool, een hele prachtige boksschool met een heel hoog plafond. Zij kwam op het idee dat wij zouden gaan boksen. Voor ons was het een leuke uitdaging om aan de slag te gaan met iets wat ver buiten ons ligt.”

Claudette: “Dat boksen had uiteindelijk zoveel effect dat ik zodanig uitgeput raakte dat ik haast geen piano kon spelen. Ook had ik één stuk met de muziek van Aleksandr Skrjabin, en elke voorstelling kwam dat er 20% tot 40% eruit; puur door de fysieke uitputting. Dat had iets heel emotioneels, aangezien het toch iets van machteloosheid uitstraalde. Het was een heftige en intense voorstelling, maar juist daardoor heel krachtig. Elsbet speelde dan altijd weer een stuk uit Bach, en daar moest ik altijd huilen. Dat was echt een moment van loslaten.”

Optreden op radio en televisie

Niet alleen in concertzalen en theater, maar ook op radio en televisie zijn Elsbet en Claudette te horen geweest. “Onze eerste echte radio-optreden was bij Radio 4,” weet Elsbet nog. “Wat ik daar vooral heel spannend aan vind is dat je zit te wachten, middenin een uitzending, en dan twee minuten even helemaal perfect moet presteren. Dat is veel moeilijker dan tijdens een heel groot concert.”

Claudette: “Voor televisie hebben we ook gespeeld tijdens Tijd voor MAX, waarin we twee minuten live mochten spelen voor kijkers. Dan heb je nog wel een soundcheck, maar dan zit er vervolgens wel twee uur tussen de soundcheck en het spelen. Je zit dan net klaar, en na het praatje moet je gelijk spelen. Stilzitten, wachten en op het juiste moment pieken is altijd vrij spannend.”

Optreden met orkest

In november 2019 hebben beide dames opgetreden met een orkest. Een geweldige herinnering voor ze! “Je hebt maar twee vleugels,” legt Claudette uit. “Dat is ook het leuke, want als wij met orkest samen spelen, dan is dat automatisch met twee vleugels. Dat is even wat anders dan wanneer we normaal in concertzalen optreden, dan hebben we bijna altijd één vleugel. Het voelt best machtig om een eigen instrument te hebben en dan ook nog een heel orkest erachter te hebben.”

Elsbet: “Het was ook een heel leuk stuk wat we speelden: van Francis Poulenc met het HanzeOrkest Zwolle onder leiding van Frank Adams. Zoiets zou ik zeker nog eens willen meemaken, smaakt absoluut naar meer! We konden zo lekker op gaan in die wolk die we met het orkest produceerden. Het was echt geweldig om met het orkest op te treden!”

De uitbraak van het covid-19 virus

Niet veel later vond de uitbraak van het covid-19 virus plaats dat op heel de wereld een grote impact heeft gehad. Ook Beth & Flo wisten dat optreden er even niet in zat. “Dat was echt een heftig moment weet ik nog,” vertelt Elsbet. “Ik was er best van onder de indruk. De sfeer was echt heel bijzonder, want als je op straat liep heerste er best een gevoel van saamhorigheid. Eerlijk gezegd denk ik (en hoop ik) dat we dat soort tijden, en dan bedoel ik de impact die corona heeft gehad, nooit meer gaan meemaken. Het gevoel van ‘we doen dit samen’ voelde ik meer dan dat ik er echt van baalde. Ik vond het heel bijzonder vooral. We konden volledig tot onszelf komen.”

Claudette: “Ik vond het wel een beetje spannend, aangezien ik op dat moment niet wist hoe ziek je ervan kon worden. Tegelijkertijd kwam het voor ons op een gekke manier, maar wel op het juiste moment aanzetten. We hadden qua optredens een immens drukke periode. We zaten toen ook in het Amsterdams Kleinkunst Festival, en daarnaast zouden we naar Londen gaan voor optredens ertussendoor. Alles viel ineens weg, maar tegelijkertijd viel er ook een soort last van onze schouders. Blijkbaar waren we toe aan even helemaal niets, en dat moest toen ook wel vanwege alle maatregelen die ingingen. Eerlijk gezegd kon het op geen ander moment uitkomen dan toen, aangezien we op dat moment konden bijtanken.”

Niet veel later: het Amsterdams Kleinkunst Festival

Rond diezelfde periode traden beide dames nog op tijdens het Amsterdams Kleinkunst Festival. Daar kwamen ze zowaar in de finale terecht. Claudette: “Binnen het Amsterdams Kleinkunst Festival draait het natuurlijk ook om de lach. Als mensen op anderhalve meter zitten, dan wekt dat geen lach op, sterker nog, dat stopt eigenlijk alleen maar de lach. Dat was wel lastig, om na te gaan of het wel oké is wat je maakt.”

Elsbet: “Die periode heeft er ook voor gezorgd dat we ons programma voor het Amsterdams Kleinkunst Festival helemaal hebben omgegooid. We hebben toen ook in de finale gestaan. Voor mij was dat wel een droom die uitkwam. We deden open aan dat festival mee, maar we kwamen steeds weer een ronde verder. Het was vrij onverwacht dat we in de finale hebben gestaan, maar echt heel mooi! Dat heeft ervoor gezorgd dat we bij een goede impresariaat zitten, namelijk BOS Theaterproducties, en dat we een eigen voorstelling hebben in het theater. Toen we weer volledig gevuld mochten optreden was dat echt heel fijn! Het voelde als een soort warmte vanuit het publiek die je echt hebt gemist.”

Nu in reprise: Niet wat je denkt

Cabaret combineren met klassieke muziek. Dat is waar hun huidige theatervoorstelling Niet wat je denkt over gaat. Beth & Flo zien het zo: de muren van die hele klassieke concertwereld waarin ze gevangen zitten, moeten kapot. Ze willen eruit! Ver weg van de gebruikelijke regels in de wereld waar ze vandaan komen, ver weg van de tradities! “Niet wat je denkt is een voorstelling vol klassieke muziek, en daarin spelen we een beetje met alle vooroordelen en gebruiken die heersen in de klassieke muziekwereld,” vertelt Elsbet.

“Dat klopt,” beaamt Claudette. “Het is een voorstelling met sketches, liedjes en daarbij ook klassieke muziek. Dat laatste voert altijd de boventoon.”

Individuele vragen

Elsbet: Jullie hebben een USB-stick uitgebracht met jullie eigen samengestelde nummers. Hoe is het om iets te maken wat geheel van jullie zelf is?

“Ik vind het altijd heel spannend om dingen op te nemen, aangezien je het op dat moment ook gelijk definitief maakt. In zekere zin vond ik het toch makkelijker om eigen dingen op te nemen dan om de grote werken van componisten op te nemen. Van ons eigen muziek zou niemand zo gauw weten hoe iets zou mogen klinken, want dat mogen wij zelf bepalen. Dat vond ik eerlijk gezegd de meest relaxte opnames die wij hebben gemaakt, al blijft het natuurlijk heel spannend! De nummers die Claudette heeft gemaakt zijn ook erg prachtig, iets waar ik ook enorm trots op ben!”

Claudette: Had je voordat je op het podium zou staan een verwachtingspatroon over hoe optreden in het theater eruit zou zien?

“Voor mij stond bovenaan dat er zeker humor mocht zijn. Als ik dan toch in het theater zou staan, al dan niet met piano, dan zou humor zeker niet mogen ontbreken. Dat vind ik een enorm leuke combinatie; dat er ook gelachen mag worden in plaats van alleen luisteren naar mooie muziek. Voor mij zal enorm veel humor een must zijn tijdens voorstellingen.”

Claudette: Is er een moment binnen theater geweest dat je echt nooit meer zal vergeten?

“Ik ben ooit een keer bij een voorstelling van Hans Klok geweest. Dat vond ik zo mooi, aangezien ik goochelen zo leuk vind om te zien. Tijdens die show van hem heb ik steeds op het puntje van mijn stoel gezeten. In Carré was dat. Je kon gewoon niet zien hoe iets helemaal in z’n werk ging, maar het was een ultieme theaterervaring die ik nooit meer zal vergeten! Een voorstelling van Släpstick was ook zo gaaf! Echt dat ik dacht hoe bestaat het?!”

Elsbet: Wat heb jij met pianospelen?

“Eerlijk gezegd kan ik best een haat-liefdeverhouding hebben met de piano. Soms denk ik dat ik eerder een performer ben dan een pianist, en dat de piano meer een middel is om op het podium te staan. Ik ben niet iemand die een feilloze techniek heeft, of dat alle stukken binnen mijn bereik liggen. Daarnaast vind ik het echt het mooiste instrument omdat het alles kan. Het heeft zoveel lagen en er kan zoveel tegelijk. Op orgel na is het ook het grootste instrument, en ook echt heel mooi om te kunnen spelen.”

Elsbet: Wat maakt het zo leuk om met Claudette op het podium te staan?

“Claudette is zo goed, en zo grappig! Ze is ook heel natuurlijk op het podium. Op een goede manier vullen we elkaar aan, omdat we op het podium heel anders zijn. Ze kan met een hele goede timing het publiek zo pakken, op een manier die ik erg bewonder. Zelfs als ik een keer tijdens een scène van onze voorstelling Niet wat je denkt niet op het podium sta, dan kan ik in de coulisse zo enorm in een deuk liggen om haar.”

Claudette: Wat maakt het zo leuk om met Elsbet op het podium te staan?

“Elsbet kan echt informatie opzuigen en een tekst van vier minuten zonder veel moeite reproduceren. Als wij op een middag ineens een tekst moeten bedenken en dan in de avond moeten spelen, dan kan zij dat meteen die avond performen. Dat vind ik een enorm fijn van haar. Altijd als er iets is waarbij ik het niet zeker weet, dan weet ik in elk geval wel dat zij erg goed kan invallen. Ze zet dan alles opzij qua angst en neemt het over. We vangen elkaar op, en dat voelt als enorm vertrouwd.”

Wat zouden jullie aan potentiële theaterbezoekers willen vertellen?

Elsbet: “Probeer eens onbevangen te luisteren naar klassieke muziek, en probeer eens één stuk vaker te luisteren en of je iets kan ontdekken daarin.”

Claudette: “Mocht je nieuwsgierig zijn over wat er nog meer kan binnen klassieke muziek, kom dan vooral naar onze voorstelling. Het is totaal niet saai, iets wat we zeker kunnen beamen. Er zit zoveel in, je kunt meerdere kanten op en je zult veel herkennen!”