Een theatervoorstelling spelen, het schrijven van een boek en het schrijven van columns voor LINDA. Daphne Gakes weet wat het is om op een mooie wijze een theatervoorstelling te kunnen presenteren en om het publiek te kunnen ontroeren. Op meerdere fronten is ze bezig aan een imposant tijdperk in haar carrière, ook nu de 35-jarige theatermaakster moeder is geworden van haar zoon Bowie Gakes! We gaan in op hoe Daphne het beleeft op het podium en wat haar inspiraties zijn!

Van actief in het nachtleven tot de eerste stappen richting theater

Daphne is iemand die altijd geniet van het leven. Haar lijfspreuk in haar boek is dan ook ‘Leven doe je door te spelen’. Hoewel ze nu in het theater speelt zou men dat vroeger niet snel zeggen. “Ik was heel erg in het nachtleven actief, vooral feesten,” vertelt Daphne. “Een vriendin van mij zei dat ik ook eens wat anders moest doen dan alleen maar in clubs hangen. Zij nam mij toen mee naar Maatschappij Discordia. Dat was de eerste toneelvoorstelling die ik zag, hoewel ik voorheen wel cabaret en musical heb gezien. Ik was helemaal verkocht! Het spel en het bekijken van de voorstelling vond ik enorm fascinerend. Vanaf dat moment kwam ik vaak naar theatervoorstellingen, onder meer in Frascati en Bellevue.”

Een wereld ging voor haar open. Toch heeft ze niet het gevoel dat ze vast zit aan alleen theater. Daphne heeft genoeg andere talenten die zich uiten tot iets moois. “Ik heb vroeger nooit gefantaseerd over spelen op het podium. Ik heb nooit gedacht om theatermaker te worden. Op een gegeven moment ben ik gevraagd om mee te spelen met een stadsgezelschap. Dat vond ik heel leuk, en ben toen een opleiding gaan doen. Ik nam toneellessen, zanglessen en danslessen. Nog steeds heb ik niet echt het idee dat ik aan theater vast zit. Ik denk ook dat ik daarom een boek heb geschreven, een YouTube-serie heb gemaakt en ik ben ook bezig met het maken van een podcast. Ik houd van verhalen vertellen en expressief zijn, en natuurlijk het creatieve aspect aan mijn werk! Ook door corona heb ik een jaar niet gespeeld, maar ik denk niet dat daardoor mijn leven stopt. Ik ga gewoon wat anders doen in de tussentijd.”

Geïnspireerd door andere theatermakers

Of je nu sport, schrijft of theater maakt; iedereen heeft zijn of haar inspiraties in het leven. Voor Daphne haar inspiraties gaan we een aardig eindje terug in de tijd. Het zijn inspiraties waardoor ze weet dat deze manier van theater maken echt voor haar is weggelegd. “Ik was helemaal gegrepen door die theaterstroming van het Werktheater,” aldus Daphne. “In de jaren 60 had je Aktie Tomaat, en dat was een groep theatermakers die zich afzette tegen de gevestigde orde. In die periode was de schouwburg enorm bezig met een ‘vierde wand’, dus enorm doen alsof. Het Werktheater wilde alles open gooien, en dus die vierde wand doorbreken. Hierdoor zou er een nieuwe vorm van theater maken ontstaan, aangezien de voorstellingen meer gebaseerd zouden zijn op de ‘gewone mens’. De vierde wand werd doorbroken, dus mensen gingen ook contact maken met het publiek. Dat vond ik fantastisch! Uit die stroming kwamen initiatieven als De Warme Winkel, Dood Paard en dus Maatschappij Discordia. De derde generatie die nu aan de slag is, is De Theatertroep. Het is een manier van theater maken waarbij men niet ‘alsof doet’, dus er wordt bijvoorbeeld op het podium omgekleed. Het bewust inzetten dat we ‘nep aan het doen zijn’ vind ik leuker dan het echte drama van het acteren. Die stroming, zoals dus bijvoorbeeld De Warme Winkel, triggert mij enorm. Als theaterspeler heb ik dan ook de gelegenheid als er wat mis gaat dat je kan reageren in het moment. Dat je bijvoorbeeld kan zeggen ‘mevrouw u zit mij zo raar aan te kijken’. Als je in je rol zit dan kan dat natuurlijk niet.”

Omgaan met spanning

Iedereen is weleens zenuwachtig. Spanning bestaat uit verschillende elementen. Optreden op het podium is ook niet zomaar iets, maar Daphne weet door haar spanning op hele mooie wijze te kunnen functioneren, en dus op een mooie manier optreden. “Ik heb best wel last van plankenkoorts. Van tevoren ben ik wel heel zenuwachtig. Als ik dat niet zou hebben dan naai ik mijzelf helemaal op, want ik heb het idee dat die verhoogde vorm van stress wel een functie heeft. Het varieert wel; als ik bijvoorbeeld in de eerste 10 minuten de zaal mee heb, dan ontspan ik wel wat meer. Het kan ook zijn dat tijdens de hele voorstelling die spanning erin blijft en dat ik onder een soort ‘hoogspanning’ sta op te treden. Ik hoop altijd dat ik kan relaxen. Toen ik vijf jaar geleden begon aan mijn theatercarrière merkte ik in het begin dat ik vrij snel ging praten tijdens het oefenen. Het heeft mij laten inzien dat het goed is om even een kleine pauze te nemen tijdens het praten en mijzelf wat ademruimte te gunnen. Daarbij heb ik ook geaccepteerd dat ik gewoon zenuwachtig ben in plaats van zenuwachtig te zijn. Hiermee bedoel ik dat ik voor een voorstelling zenuwachtig ben en dat zoiets erbij hoort in plaats van zenuwachtig te zijn voor wat er mogelijk gaat komen. De laatste jaren ben ik steeds meer naar dat gevoel gekomen. Je hebt ook die spanning nodig om te kunnen presteren. Als ik niet gespannen ben, dan zie ik ook een bepaalde nonchalance in mijn houding. Dat heeft alleen maar mindere gevolgen, want de beleving erin houden is iets wat ik graag doe tijdens het optreden. Daarom vind ik de spanning die er nu is oké, ik omarm het als dat zoiets er gewoon bij hoort. Het publiek moet ook de kwetsbaarheid voelen, want natuurlijk is het maken en geven van een voorstelling niet zomaar iets. Echter, het publiek zou niet moeten denken ‘trekt ze het wel’. Dus er moet een bepaalde balans zijn, waarin ik gewoon mijn werk kan doen. Die hoogspanning maakt zoiets wel verslavend, en ik heb steeds meer onder de knie gekregen hoe ik die balans kan behouden. Ik ben zekerder, ik weet wat ik kan en wat ik doe, en daarmee kan ik anderen laten genieten tijdens een voorstelling!”

Wanneer is een voorstelling nou echt geslaagd? Daar is altijd moeilijk antwoord op te geven, maar Daphne kan wel vertellen wat zij zoal belangrijk vindt op een avond. “Soms ben je geneigd om een succes van een avondje optreden te meten aan de lach van het publiek. Als er een paar mensen al enorm kunnen lachen, kunnen zij al publiek meenemen in de lach. Soms wordt er ook weinig gelachen, maar dan hoor ik na afloop van mensen dat ze de voorstelling toch fantastisch hebben gevonden en ook geraakt zijn in wat ik vertel. Daar doe je het natuurlijk ook voor, emotie losmaken in mensen. Ik heb wel meer geleerd om mijn eigen verhaal te blijven vertellen en even los te komen aan wat ik terug krijg aan response. Dat is mij de laatste tijd steeds meer gelukt en daar zal ik zeker mee doorgaan! Ik vind het heel fijn dat iedereen die aanwezig is er lekker zin in heeft: na een lekker drankje de plaatsen op zoeken en lekker in zijn of haar vel zit. Als de sfeer levendig is, is dat echt top! Ik speel om iemand te beroeren in de lach of de traan, zodat ik iemand op emotioneel vlak kan ‘aanraken’. Andere factoren zijn bijzaak.”

Die eerste keer op het podium

Een eerste keer is altijd een bijzonder moment, want je weet nooit hoe iets gaat lopen. Valt het mee, of zit het tegen? De eerste keer is altijd een spannend moment, zo ervaart Daphne het ook. Echter, het is diezelfde eerste keer die haar ook heeft laten inzien hoe je steeds beter kan worden in wat je doet. “Ik vond het geweldig om te ervaren dat mensen zo stil waren, luisterden en lachten! Het is zo luxe dat de code is ‘ik praat, jij luistert’. Dat is niet hoe je normaal in de maatschappij staat, daar is het gewoon ontvangen en verzenden. Die luxe van dat je van alles mag zeggen dat vond ik ongekend! Dat vind ik nog steeds heel bijzonder. Die kans word je niet zomaar gegeven. Ik ben echt enorm dankbaar dat ik zoiets kan meemaken. Het is ook een kick dat je een zaal kan ‘bespelen’, en de macht hebt over hoe je de avond gaat indelen en beleven. Ik weet ook dat ik het eerste half jaar geen contact durfde te maken met het publiek. Je moet natuurlijk iets behelzen om kwetsbaar te durven zijn. Wat enorm helpt is heel simpel; spelen, spelen en nog eens spelen. Ik geloof in de 10.000 uren regel. Ik dacht ik zeg op alles ‘ja’, en in de vijf jaar tijd dat ik optreed heb ik in zoveel theaters gespeeld. Dat heeft mij uiteindelijk meer houvast en ervaring gegeven om contact durven te maken. Dat gaat nu heel goed, en ik kan iedereen die ook verlangd naar meer contact met het publiek aanraden om te blijven spelen! Alles wat je aandacht geeft groeit. Ik ben nog lang niet uitgeleerd, en dat is ook het leuke van dit vak. Dat graven in jezelf, en jezelf kwetsbaar durven op te stellen, dat vind ik de hoogste vorm van kunst. Ik vond het enorm gaaf om dat te mogen doen!”

Het schrijven van columns, en een eigen boek

Zoals gezegd, naast het optreden is Daphne ook schrijver en columniste. Ze schrijft columns voor LINDA. “Door iedere dag te schrijven is mijn manier om me te verhouden tot de wereld. Ik denk in verhalen, dus ik schrijf altijd vanuit een persoonlijk vertrekpunt. Mijn werk is ook best persoonlijk, beter gezegd: autobiografisch. Bij heel veel dingen die er gebeuren zit er een soort lijntje van ‘dit is wel een goed verhaal’. Mijn computer zit dus vol met verhaaltjes. Zelfs tijdens mijn bevalling kwamen er ideeën naar boven. Ik spreek altijd voice-memo’s in mijn telefoon, en ik heb nog audio’s van ideeën voor mijn voorstelling. De inspiratie die dan op komt neem ik dan op, en als het iets is werk ik het ook uit. Mijn ervaring, en ongetwijfeld ook van anderen, is als je iets niet opslaat ga je het vergeten en komt het ook niet meer terug. Het is ook wel een kwestie van discipline, want je kan niet gaan wachten op inspiratie. Soms moet je ook gedoseerd kunnen schrijven.”

Daar is het dan: Ik Daphne Gakes

Het schrijven van een boek doe je niet zomaar. Hoeveel tijd neemt zoiets in beslag, wat is er allemaal voor nodig, en hoe bereik je je publiek? Het zijn allemaal factoren die van cruciaal belang zijn. Toch is het Daphne gelukt om een prachtig boek te laten uitgeven! “Ik werd gevraagd om een boek uit te geven. Ik trad op in Toomler, en na afloop daarvoor kwam een uitgever naar mij toe. Er is nog twee jaar overheen gegaan toen het boek er daadwerkelijk was. Met theater ga je vrij snel de vloer op, en dan kan je de reacties van het publiek ook makkelijker peilen. Bij het schrijven van een boek is dat een enorm proces. Acht uur leestijd is wat anders dan anderhalf uur lang spelen. Ik voelde me enorm gevleid om een boek te mogen schrijven. Ik wist zeker dat ik dit kon, en het resultaat is: ‘Ik Daphne Gakes’. Het is een boek dat gaat over de weg naar volwassenheid. Hierin neem ik je mee naar mijn puberteit tot mijn dertigste, en vertel ik over mijn wilde leven. Ik zet het af tegen mijn moeder, want zij had een tegenovergestelde weg naar volwassenheid. Zij was al vrij snel moeder, en was heel gelovig. Die levens lijken niet verder uit elkaar te kunnen liggen, maar we blijken wel dezelfde vragen te stellen. Ik kom er ook wel achter dat wij veel op elkaar lijken. Dat is denk ik ook de weg richting volwassen zijn; te denken dat je het allemaal zoveel beter weet dan je ouders, om er vervolgens achter te komen dat je verdomd veel op ze lijkt, ook al wil je dat niet toegeven.”

Daphne heeft veel fantastische dingen bereikt: het geven van een theatervoorstelling, het schrijven van columns, het maken van een YouTube-serie en een podcast en het schrijven van een boek! Dit boek is een enorme aanrader, en meer informatie over Ik Daphne Gakes is via deze link terug te vinden. Houd Daphne in de gaten, want ze zal nog veel meer mooie dingen bereiken!