Doesjka van Hoogdalem regisseert op betoverende wijze

Gepubliceerd op 18 december 2024 om 08:00

Doesjka van Hoogdalem is geen gewone regisseur; ze is een duizendpoot, een visionair en een door en door gepassioneerde vakvrouw. Met een indrukwekkende carrière die in 1997 begon, heeft ze alles gezien, geleerd en, vooral, alles meegemaakt om zichzelf te ontwikkelen tot een van de meest veelzijdige en bekwame regisseurs van Nederland. Voor Doesjka is het vak van regisseur en producent veel meer dan een baan. Ze leeft voor het creëren van momenten die blijven resoneren. De artistieke projecten van haar eigen productiemaatschappij, De Does, weerspiegelen deze toewijding. ‘Ik werk graag met mijn team van ervaren mensen, die als eenheid opereren om ieder project zo bijzonder en mooi mogelijk te maken,’ legt ze uit. Doesjka omarmt de kunst van het vertellen als geen ander, en elk project dat ze aanneemt, elke scène die ze vastlegt, en elk verhaal dat ze tot leven brengt, is doordrenkt van liefde voor het vak en respect voor het publiek.

De leermeesters uit het verleden

Doesjka begon haar carrière bij VARA, waar ze voor het eerst de wereld van televisieproductie ontdekte tijdens haar stage voor het programma van Karin Bloemen. Het waren intense en leerzame dagen waarin ze alles leerde zonder computers of mobiele telefoons, wat ze later omschreef als een “ontzettende uitdaging.” Al snel kwam ze terecht bij Pannekoek Productions, waar ze het voorrecht had om met regisseur Jop Pannekoek te werken, een grootheid op het gebied van theaterregistraties. ‘Jop Pannekoek is mijn leermeester geweest,’ zegt ze trots. ‘Hij luisterde goed en wist alles perfect te vertalen. Dankzij hem heb ik geleerd hoe je theatervoorstellingen zo kunt registreren dat het lijkt alsof je zelf in de zaal zit.’

Jop leerde haar dat het niet gaat om technische trucjes of flitsende montage, maar om een diepgaand begrip van wat zich op het toneel afspeelt. ‘De kunst is gewoon om het zo te doen dat mensen het gevoel hebben van: hé, ik zit er toch bij in het theater. Ook al is het natuurlijk heel anders,’ vertelt Doesjka. Het is een filosofie die ze in al haar theaterregistraties doorvoert: ze probeert de kern van een voorstelling vast te leggen zonder de magie van de live-ervaring te verstoren. Voor haar is het belangrijk dat het publiek thuis het gevoel heeft dat ze echt in de zaal zitten, dat ze de cabaretier of acteur rechtstreeks voelen. ‘Het gaat erom dat ik je in het verhaal houd. De camera moet aanwezig zijn zonder dat je beseft dat die er is.’

In 2000 ontmoette ze een andere grote leermeester, Theo van Gogh, en met hem ontdekte ze een geheel andere kant van het vak: televisiedrama en speelfilm. ‘Van Theo heb ik geleerd hoe je acteerscènes regisseert,’ vertelt ze. Theo stond bekend om zijn directe stijl en intuïtieve aanvoelen van scènes, en ook Doesjka leerde dit gevoelige, maar cruciale aspect van hem. ‘Theo kon zo goed verwoorden waarom in een scène iets moest veranderen, waardoor die scène wel geloofwaardig werd.’ Ze herinnert zich hoe hij tijdens opnames geduldige en precieze aanwijzingen gaf, waardoor acteurs konden uitblinken. ‘Hij was zo goed in regisseren omdat hij de vinger op de juiste plek kon leggen. Dat is echt zijn kracht geweest.’

Met het gebruik van drie camera’s tegelijk, volgens de zogenaamde “Van Gogh-methode,” leerde ze een nieuwe manier van werken die haar regie nog verfijnder maakte. Doesjka beschrijft deze methode als een verrijking voor haar stijl: ‘Als je een goede scène hebt met één camera, moet je die altijd nog eens overdoen. Maar met drie camera’s leg je alles in één keer vast, en dat komt alleen maar ten goede aan de scène.’ Voor Doesjka is deze aanpak niet alleen een technische truc; het is een manier om acteurs te helpen het beste uit zichzelf te halen. ‘Door die drie-camera-methode zie je mensen echt boven zichzelf uitstijgen,’ vertelt ze, vol bewondering.

Theaterregistraties: een enorme passie

Doesjka is de koningin van de theaterregistratie. Ze heeft talloze grote cabaretiers vastgelegd, van Hans Teeuwen tot Ronald Goedemondt en Daniël Arends. Voor haar is het vastleggen van theater niet zomaar een opdracht, maar een kunstvorm op zich. ‘Je moet niet van een theatervoorstelling een televisieprogramma willen maken,’ legt ze uit. ‘Je moet het publiek thuis het gevoel geven dat ze zelf in de zaal zitten. Je camera’s moeten een kijker zijn, en niet meer dan dat.’

Haar editor, Merel Notten, is een integraal deel van deze visie. Merel begrijpt de nuances van Doesjka’s werk en zorgt ervoor dat de beelden als een muzikale compositie aanvoelen. ‘Zij monteert alsof het een soort liedje is; er zit een hele goede balans en flow in de shots. Zonder Merel zouden die registraties niet zo mooi zijn,’ zegt Doesjka vol waardering. Deze samenwerking laat zien hoe belangrijk het voor Doesjka is om met een hechte, creatieve groep te werken: ‘Merel en ik vormen een geweldige twee-eenheid. Een goede editor is onmisbaar om je verhaal te vertellen.’

De locatiekeuze is een van de vele aspecten waar Doesjka op let. Ze neemt vaak op in de Kleine Komedie, een theater dat zowel haar als de cabaretiers dierbaar is. ‘Ik heb daar honderden shows opgenomen,’ vertelt ze. Voor Doesjka gaat het om meer dan de techniek; het is een respectvolle en liefdevolle benadering van het vak. ‘De luxe heb je soms om het twee avonden op te nemen,’ zegt ze over de spanning die voor veel cabaretiers gepaard gaat met een opname. ‘Dan zie je ze echt de eerste avond wat nerveus, maar de tweede avond gaat het goed. Het is spannend voor ze.’

Een leven vol passie en ambitie

Doesjka’s carrière is één groot avontuur, en ze blijft gedreven door haar liefde voor het vak en haar onstilbare honger naar nieuwe uitdagingen. ‘Je moet nooit gaan zitten en denken: oké, dit is het. Begin weer iets nieuws. Blijf altijd leren en ontwikkelen,' zegt ze. Samen met Lieuwe van Gogh, de zoon van Theo en Alexandra Keddeman bouwt ze momenteel aan een bedrijf dat zich ook internationaal richt. 'We willen die grote plassen over, naar Amerika en Azië,' zegt ze met een glimlach. Stilstaan is geen optie voor Doesjka; ze leeft voor nieuwe projecten en nieuwe manieren om verhalen te vertellen.

Naast haar werk als regisseur en producent geeft ze haar kennis en ervaring graag door aan een nieuwe generatie filmmakers. Ze geeft les op verschillende hogescholen en organiseert workshops voor studenten. ‘Wat ik altijd wil meegeven is: hoe groot je dromen ook zijn, ga ervoor. Wees gepassioneerd. Soms lijkt het te mislukken, maar als je echt iets wilt, dan komt het goed,’ zegt ze gepassioneerd. Voor haar is het belangrijk dat studenten leren om niet bang te zijn voor fouten, maar deze te omarmen. ‘Maak gewoon fouten,’ zegt ze resoluut. ‘Daar leer je juist van. Doe dat niet perfect; doe het gewoon. En wees niet bang om vragen te stellen. Had ik Theo niet gevraagd of ik mee kon werken aan zijn film, dan had ik nooit vier jaar lang naast zijn zijde gezeten.’

Een positieve en ondersteunende regiestijl

Doesjka staat bekend om haar warme en positieve regiestijl. Ze is er trots op dat haar crew altijd achter haar staat, en dat komt door haar manier van leidinggeven. ‘Ik ben een heel positief ingestelde regisseur,’ vertelt ze. ‘Ik weet precies wat ik wil. Maar ik zorg er altijd voor dat de crew goed eet en zich comfortabel voelt.’ Haar filosofie is simpel maar effectief: een tevreden crew levert altijd beter werk. ‘Zorg dat de crew goed eten heeft. Mensen moeten gewoon goed eten, want als ze honger hebben, dan worden ze vervelend,’ lacht ze. Deze humor en warmte maken haar tot een geliefde leider.

Bij Doesjka draait alles om samenwerking en respect voor elkaars talenten. Haar vaste team van zelfstandige cameramensen begrijpt precies welke shots ze wil, waardoor ze zich op de set volledig kan focussen op de regie. ‘Ik zit gewoon lekker te kijken en te luisteren ook. Ik weet precies wat ze wel of niet kunnen maken,’ zegt ze. Door deze samenwerking kan ze zich richten op wat ze het liefste doet: het grote plaatje overzien en de emotie van de voorstelling vastleggen.

Doesjka van Hoogdalem is meer dan een regisseur. Ze is een verhalenverteller, een mentor en een vrouw met een onuitputtelijke passie voor de wereld van film en televisie. Haar werk is doordrenkt met liefde en respect voor de kunst en de mensen die haar omringen. Ze is altijd op zoek naar nieuwe manieren om zichzelf en haar werk te vernieuwen, en haar creatieve honger blijft onverzadigbaar. ‘Ik geniet eigenlijk altijd van mijn werk,’ zegt ze, en die vreugde straalt ze uit in alles wat ze doet.

Voor Doesjka gaat het niet alleen om het vertellen van verhalen, maar om het bewaren van de ziel van het theater en de magie van het moment. Haar werk blijft voor altijd bestaan, als een liefdevol eerbetoon aan de kunst van het verhaal. Zoals ze zelf zegt: ‘Als je echt iets wilt, dan komt het goed. Ga er gewoon voor.’

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.